Algemeen kan gesteld worden dat achtbanen zeer veilig zijn. Gezien het grote aantal achtbanen (2460 wereldwijd, juli 2010) die elke dag honderden ritjes maken is het aantal (dodelijke) ongelukken miniem. Achtbanen zijn dan ook uitgerust met verschillende veiligheidssystemen.
1) VEILIGHEIDSBEUGELS
Een eerste logische stap is dat passagiers veilig moeten zitten (restrained). Tegenwoordig probeert men passagiers zo comfortabel en veilig mogelijk te installeren en tegelijk een zo groot mogelijk gevoel van vrijheid te geven. Zo is het niet altijd meer nodig om bij inversie achtbanen 'over the shoulder restraints' te hebben.
Gedetailleerder:
A) Horsecollar
De horsecollar is een beugel die vaak wordt toegepast bij inversie achtbanen en die als een grote U over de passagier hangt. Het typische ratel geluid als je de beugel neer haalt is een tandwiel systeem waardoor de beugel in de gewenste positie blijft.
 |
| Horsecollar beugel op 'Space Mountain: Mission Two' - Disneyland Park - Disneyland Paris. |
B) Over the shoulder restraint (OTSR)
Gelijkaardig aan de horsecollar maar comfortabeler en meer naar de anatomie van het lichaam gebouwd.
C) Lockbar
Dit is een heupbeugel die door middel van een hydraulisch systeem tot de gewenste positie kan gebracht worden en ideaal aansluit met het lichaam zonder dat er speling is (wat wel is bij beugels met tandwiel systemen). Een extra veiligheidsgordel die moet vastgeklikt worden aan de lockbar is een tweede veiligheid in het geval het hydraulisch systeem zou falen.
D) Clamshell
De clamshell beugel is ontworpen door constructeur B&M en biedt een maximaal comfort en vrijheid voor de passagier en is perfect naar de anatomie van het lichaam gebouwd. B&M gebruikt deze beugel voor hun megacoasters welke een grote hoogte en snelheid hebben.
 |
| Clamshell beugel B&M |
E) Lapbar
Een beugel die zeer veel voorkomt, vooral bij kleinere achtbanen. De beugel kan tot op schoothoogte (lap) gebracht worden.
2) WIELEN
Een achtbaantrein moet uitgerust zijn met een wielsysteem dat in staat is om het hele traject zo comfortabel en veilig mogelijk af te leggen, daar een achtbaan onderhevig is aan verschillende snelheden, plotse richtingsveranderingen en soms inversies. Elke achtbaan (zowel uit hout als staal) gebruikt hetzelfde wielsysteem. Afhankelijk van de constructeur kunnen echter kleine verschillen aanwezig zijn.
Een wiel is opgebouwd uit staal met daarrond een rubberen of nylon beschermhuls om het geluid te dempen en de track zelf niet te beschadigen.
Er zijn 3 soorten wielen:
Dit zijn de wielen die bovenop de baan rusten en het gewicht van de trein dragen.
Bij een inversie zijn de upstop wheels belangrijk omdat ze de achtbaantrein op de baan houden wanneer deze overkop gaat of wanneer ze aan hoge snelheid over een airtime heuvel rijden. Ze zijn dus geplaatst onderaan de track net zoals een road wheel bovenaan de track is geplaatst.
Dit zijn de wielen die de trein gedurende elk moment op de baan houden. Ze zijn geplaats aan de zijkant van de track en liggen dus tussen de road wheels en upstop wheels in horizontale positie. Afhankelijk van de constructeur kunnen ze aan de binnen of buitenkant bevestigd zijn.
Wanneer een achtbaantrein bv. uit zeven aan elkaar verbonden segmenten bestaat dan heb je aan beide zijden van elk apart treindeel een totaal van 12 wielen: per kant steeds twee road wheels, twee upstop wheels en twee sidefriction wheels. In totaal telt een achtbaantrein met zeven segmenten ongeveer 84 wielen.
Een wiel is opgebouwd uit staal met daarrond een rubberen of nylon beschermhuls om het geluid te dempen en de track zelf niet te beschadigen.
 |
| Wielsysteem op achtbaan 'Silver Star' - Europa Park - Duitsland |
Er zijn 3 soorten wielen:
A) Road wheels
Dit zijn de wielen die bovenop de baan rusten en het gewicht van de trein dragen.
B) Upstop wheels
Bij een inversie zijn de upstop wheels belangrijk omdat ze de achtbaantrein op de baan houden wanneer deze overkop gaat of wanneer ze aan hoge snelheid over een airtime heuvel rijden. Ze zijn dus geplaatst onderaan de track net zoals een road wheel bovenaan de track is geplaatst.
C) Sidefriction wheels or Guide wheels
Dit zijn de wielen die de trein gedurende elk moment op de baan houden. Ze zijn geplaats aan de zijkant van de track en liggen dus tussen de road wheels en upstop wheels in horizontale positie. Afhankelijk van de constructeur kunnen ze aan de binnen of buitenkant bevestigd zijn.
Wanneer een achtbaantrein bv. uit zeven aan elkaar verbonden segmenten bestaat dan heb je aan beide zijden van elk apart treindeel een totaal van 12 wielen: per kant steeds twee road wheels, twee upstop wheels en twee sidefriction wheels. In totaal telt een achtbaantrein met zeven segmenten ongeveer 84 wielen.
3) REMSYSTEMEN
Een remsysteem zorgt ervoor dat de achtbaantrein op korte tijd volledig of gedeeltelijk afgeremd kan worden. Er zijn verschillende remsystemen:
Dit is nog steeds één van de meest voorkomende remtechnieken maar niet meer de meest gebruikte. Het principe is vrij simpel: onderaan de achtbaantrein hangt een lange, platte remvin. De remsectie op de achtbaantrack zelf bestaat uit twee remblokken die tegenover elkaar liggen en zeer snel open en toe kunnen klappen. Wanneer de remvin van de trein door de blokken gaat klappen de remblokken dicht. Dit soms meerdere malen totdat de trein voldoende is afgeremd of volledig stilstaat.
Nadeel: maakt veel lawaai, de trein wordt nogal bruusk afgeremd > niet comfortabel voor de passagiers.
Bv. 'Weerwolf - Loup Garou', Walibi Belgium, België.
B) Magnetische rem
Dit is een vrij nieuw remsysteem dat grote populariteit kent doordat het vrijwel geluidloos is, geen slijtage kent en zeer comfortabel is voor de passagiers. Op de remsectie staan aan beide kanten van de track 1 of 2 grote neodymium magneten. De achtbaantrein zelf heeft ook hier een remvin onderaan of aan de zijkant van de trein zitten welke door twee magnetische blokken heen geleid wordt. De remvin wordt uiteindelijk door de magnetische blokken afgestoten (tegenpolen). Hierdoor ontstaat een geluidloze, krachtige en comfortabele rem.
Een groot deel van de nieuwe achtbanen werkt met dit systeem.
Bv. 'Goliath', Walibi World, Nederland.
Wanneer een achtbaan meer dan één trein heeft zijn meestal block brakes aanwezig. Ze kunnen geplaatst worden eender waar op het circuit en kunnen de trein vertragen of compleet tot stilstand brengen wanneer dit nodig zou zijn. Een achtbaan met meerdere treinen is meestal onderverdeeld in twee of meer blokken. Een trein kan of mag het station niet verlaten wanneer het eerste blok nog bezet zou zijn.
Een remsysteem zorgt ervoor dat de achtbaantrein op korte tijd volledig of gedeeltelijk afgeremd kan worden. Er zijn verschillende remsystemen:
A) Pneumatische of hydraulische rem
Dit is nog steeds één van de meest voorkomende remtechnieken maar niet meer de meest gebruikte. Het principe is vrij simpel: onderaan de achtbaantrein hangt een lange, platte remvin. De remsectie op de achtbaantrack zelf bestaat uit twee remblokken die tegenover elkaar liggen en zeer snel open en toe kunnen klappen. Wanneer de remvin van de trein door de blokken gaat klappen de remblokken dicht. Dit soms meerdere malen totdat de trein voldoende is afgeremd of volledig stilstaat.
Nadeel: maakt veel lawaai, de trein wordt nogal bruusk afgeremd > niet comfortabel voor de passagiers.
Bv. 'Weerwolf - Loup Garou', Walibi Belgium, België.
B) Magnetische rem
Dit is een vrij nieuw remsysteem dat grote populariteit kent doordat het vrijwel geluidloos is, geen slijtage kent en zeer comfortabel is voor de passagiers. Op de remsectie staan aan beide kanten van de track 1 of 2 grote neodymium magneten. De achtbaantrein zelf heeft ook hier een remvin onderaan of aan de zijkant van de trein zitten welke door twee magnetische blokken heen geleid wordt. De remvin wordt uiteindelijk door de magnetische blokken afgestoten (tegenpolen). Hierdoor ontstaat een geluidloze, krachtige en comfortabele rem.
Een groot deel van de nieuwe achtbanen werkt met dit systeem.
Bv. 'Goliath', Walibi World, Nederland.
C) Block brakes
Wanneer een achtbaan meer dan één trein heeft zijn meestal block brakes aanwezig. Ze kunnen geplaatst worden eender waar op het circuit en kunnen de trein vertragen of compleet tot stilstand brengen wanneer dit nodig zou zijn. Een achtbaan met meerdere treinen is meestal onderverdeeld in twee of meer blokken. Een trein kan of mag het station niet verlaten wanneer het eerste blok nog bezet zou zijn.
 |
| Block brake op achtbaan 'Blue Fire megacoaster' - Europa Park - Duitsland |
D) Trimbrakes
Trimbrakes zijn kleine remsecties die geplaatst worden eender waar op het parcour op een recht stuk track. Wanneer de achtbaantrein met hoge snelheid de trimbrakes passeert meten sensoren de snelheid van de trein en passen aan indien nodig. Afzonderlijk van de weersomstandigheden (bv. bij regen of wind) of de massa van de trein (volle of halfvolle trein) wordt de snelheid aangepast om de ritbeleving steeds optimaal te houden. Veel achtbaanfanaten zijn nogal anti-trimbrakes omdat ze soms een invloed hebben op de intensiteit van de rit.
 |
| Trimbrake op achtbaan 'Silver Star' - Europa Park - Duitsland |
